Cây có múi là loại cây đặc sản có giá trị kinh tế cao, đem lại kinh tế cao cho người dân, thế nhưng không phải nhà nông nào cũng dễ dàng thành công bởi lẽ việc canh tác chúng quả không đơn giản ngoài kỹ thuật canh tác, nhà vườn cũng an hiểu và áp dụng đúng các biện pháp chăm sóc để đảm bảo chất lượng và năng suất của trái cây. Cây có múi thường đối mặt vưới nhiều loại bệnh và loại bệnh không kém phần quan trọng đó là bệnh ghẻ,nhất là trên trái là nỗi lo lớn của bà con nông dân vùng chuyên canh cam quýt , chanh , bưởi. Bởi ghẻ trái làm mất giá trị thương phẩm của nông sản.
.png)
NGUYÊN NHÂN CỦA BỆNH:
Do nấm và vi khuẩn gây ra, Nấm và vi khuẩn có thể phát triển ở điều kiện nhiệt độ từ 15-28oC.
- Bệnh ghẻ loét gây hại nặng nhất vào mùa mưa. Nhiệt độ 26 – 35 độ C và ẩm độ cao là điều kiện thích hợp cho bệnh phát triển. Ngoài ra còn lây lan qua gió , dụng cụ làm vườn , động vật, con người qua tay chân , quần áo khi tiếp xúc với cây trồng.
- Bệnh ghẻ lõm phán tán và lây lan do mưa, nước tưới và gió bằng bào tử nấm
-Lây bệnh trực tiếp từ các vết bệnh trước trên cành, lá và trái .
-Điều kiện nóng ẩm, nhiệt độ thấp là là điều kiện thích hợp để bệnh phát triển, đặc biệt vào thời điểm giao mưa.
-Tuỳ vào giống và tuổi cây mà bệnh sẽ nặng hoặc nhẹ hơn (Bệnh đặc biệt nặng trên chanh và quýt).
- Sâu vẽ bùa cũng là môi giới truyền bệnh, chúng tấn công trên lá non, đọt và cành non tạo ra vết thương, dễ làm vi khuẩn xâm nhập tạo thành bệnh ghẻ.
Vườn cây già yếu thiếu chăm sóc và ẩm dộ cao.
BIỂU HIỆN CỦA BỆNH:
Bệnh ban đầu xuất hiện trên cành, lá non và trái. Triệu chứng ban đầu là: những đốm bệnh màu vàng sáng, nhỏ như vết kim châm trên lá non, sau đó bệnh phát triển nhanh thành những vết bệnh màu nâu nhạt. vết bệnh không có hình thù nhất định và có thể xuất hiện bất kì vị trí nào trên lá , cành và trái. Bệnh phát tán lây lan rất nhanh có thể theo thành cụm hoặc đơn lẻ.
- Trên lá: Trên lá non khi bệnh mới phát sinh vết bệnh có dạng chấm nhỏ như đầu kim (mụn nhỏ li ti) màu vàng hoặc nâu vàng trong hơi nổi gờ, có viền vàng xung quanh vết bệnh, lúc đầu bệnh chỉ xuất hiện ở một mặt lá thường là ở mặt dưới lá. Khi bệnh phát triển mạnh vết bệnh thường có dạng những khối u (mụn to) nổi lên trên mặt lá, mặt dưới lõm vào.
- Trên trái: Vết bệnh ghẻ loét màu nâu đậm hơn trên lá, có gờ nổi cao hơn so với lớp vỏ trái ở mép ngoài, rìa vết bệnh có viền vàng hoặc không có viền. Vị trí loét không ăn quá sâu vào thịt trái. Bệnh ghẻ loét nặng làm trái khô, biến dạng và ít nước.
- Trên cành: Tương tự như trên lá, nhưng sần sùi to hơn và rõ hơn trên lá, cá biệt có những vết bệnh kéo dài tới 15 cm trên thân cây. Bệnh thường xuất hiện trên các vườn cây già .
TÁC HẠI:
- Bệnh tấn công làm lá nhỏ, vàng lá , rụng sớm, cành khô, chết, quả sượng, méo mó, xấu xí, không đạt chất lượng.
- Cây bị bệnh còi cọc, sinh trưởng kém, năng suất thấp, chất lượng quả kém
- Bệnh lây lan nhanh, nên có biện pháp phòng ngừa và đặc trị kịp thời tránh lây lan khắp vườn ảnh hưởng đến năng suất và thất thoát kinh tế.
BIỆN PHÁP PHÒNG TRỊ:
Để phòng và trị bệnh ghẻ có hiệu quả nhà vườn cần chủ động, tích cực phòng ngừa bệnh ngay từ lúc ban đầu để giảm thiểu được tối đa chi phí chữa bệnh, hạn chế thiệt hại kinh tế do bệnh gây ra. Bên cạnh đó, nhà vườn nên:
- Thường xuyên tỉa cành, tạo tán giúp vườn thông thoáng. Dọn dẹp vệ sinh vườn sau thu hoạch, tiêu huỷ tàn dư thực vật có khả năng nhiễm bệnh.
- Bón phân cân đối, hợp lý tránh bón thừa đạm, bổ sung phân hữu cơ , vi lượng và các chất dinh dưỡng thiết yếu giúp cây tăng sức đề kháng, hạn chế nấm bệnh tấn công.
- Phát hiện sớm, xác định đúng tác nhân gây bệnh để sử dụng phun xịt thuốc hợp lý. Đặc biệt thường xuyên kiểm tra vườn vào những giai đoạn mẫn cảm với bệnh: khi cây đang ra lá non, cành non, trái non; sau những trận mưa lớn hoặc những ngày có nắng mưa xen kẽ.
Khi thấy vườn nhiễm bệnh thì cắt bỏ các cành nhiễm nặng tránh lây lan và kết hợp phun thuốc kịp thời.
*Ngoài ra bà con có thể phun kết hợp thuốc phòng trị bệnh + phòng bệnh để diệt trừ nấm bệnh và vi lượng giúp nâng độ dầy lá, xanh và chắc tế bào lá.
*Lưu ý nhà vườn: Nếu phun vào mùa mưa thì nên phun từ 2-3 lần, mỗi lần phun cách nhau từ 7-10 ngày .Nên phun trời mát , khi bệnh mới xuất hiện và giai đoạn lá lụa chuyển sang lá già.
.png)
*** Khuyến khích nhà vườn thực hiện theo nguyên tắc 4 đúng: Đúng thuốc - Đúng liều - Đúng lúc - Đúng cách khi sử dụng thuốc.
*** Khuyến khích bà con trang bị dụng cụ bảo hộ và đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi phun xịt thuốc.
Kính chúc quý ông bà cô chú anh chị nhà vườn sẽ có vụ mùa năng suất cao và bội thu!
► Cảm ơn các bạn đã quan tâm và theo dõi bài viết này. Nếu muốn tham khảo thêm nhiều thông tin hữu ích khác, xin mời các bạn truy cập vào trang web Thiên Hà WTO của chúng tôi mỗi ngày nhé !
Nguồn : Thiên Hà WTO Tổng Hợp.
