Cây lồng mứt, còn được biết đến với tên gọi sapoche hoặc hồng xiêm, là một loại cây ăn quả nhiệt đới quen thuộc tại Việt Nam. Trái lồng mứt có hình bầu dục hoặc tròn, vỏ ngoài mỏng màu nâu nhạt, khi chín có màu nâu đậm hơn. Thịt trái màu vàng nâu, mềm mịn, ngọt lịm và có hương thơm đặc trưng. Cây hồng xiêm thích hợp trồng ở vùng khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới, đặc biệt là các vùng đất phù sa, thoát nước tốt và cần nhiều ánh sáng mặt trời.Loại cây này không chỉ mang lại hương vị ngọt ngào đặc trưng mà còn có nhiều giá trị dinh dưỡng và kinh tế. Bên cạnh đó khi trồng bà con đối mặt với nhiều loài sâu bệnh hại làm ảnh hưởng đến năng suất và kinh tế điển hình là rệp sáp gây hại và nguyên nhân và cách phòng trị ra sao xin mời quý bà con cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây.
.png)
NGUYÊN NHÂN:
- Thời tiết khô hạn, nắng nóng là điều kiện thuận lợi cho rệp sáp phát triển , mùa khô độ ẩm thấp, rệp nở rất nhanh và số lượng tăng mạnh
- Vườn cây rậm rạp, ít cắt tỉa và tán dày vì rệp sáp thích trú ẩn ở kẻ lá, cuống lá, chồi non và mắt cành ( tán dày à nơi trú ẩn lí tưởng của rệp).
- Bón phân không hợp lí , bón thừa đạm làm cây đâm nhiều đọt non và nhiều nhựa , rệp sáp ưa thích đọt non vì hút nhựa ở đây dễ nhất.
- Rệp sáp tiết ra chất dịch ngọt thu hút kiến , kiến tha rệp đi phát tán ra những cành cây khác và lây nhanh chóng.
- Tưới nước không hợp lí, tưới thừa nước đất bị ẩm, rễ bị yếu rệp sáp dễ bám và rễ non
- Lạm dụng quá nhiều phân hoá học làm mất đi thiên địch dẫn đến số lượng rệp tăng nhanh và lây lan
- Không dọn dẹp tàn dư thực vật, cỏ dại tạo điều kiện làm nơi trú ẩn của rệp.
- Rệp sáp là nhóm côn trùng nhỏ, thân mềm, thường có lớp bột trắng như sáp bao phủ. Chúng bám vào lá non, cuống lá, cành non, hoa, quả để hút nhựa, làm cây suy yếu và dễ nhiễm nấm
DẤU HIỆU NHẬN BIẾT:
Rệp sáp thường xuất hiện dưới dạng những đốm trắng giống như bông, bám trên các cành cây, lá và quả.
Chúng hút nhựa cây, làm suy yếu cây, khiến lá vàng và rụng dần. Khi cây bị nhiễm nặng, quả có thể bị teo nhỏ và mất đi chất lượng.
- Trên lá:
+ Giai đoạn đầu: Mặt dưới lá hoặc kẽ lá xuất hiện các đốm trắng như bột do rệp bám, lá hơi cong nhẹ.
+ Giai đoạn nặng: Lá vàng, héo, rụng sớm do rệp hút nhựa. Mặt dưới lá có lớp mật ong do rệp tiết ra, dẫn đến nấm muội đen phát triển, làm lá đen xỉn.
- Trên cành và quả:
+ Cành non bị rệp bám dày, khô héo, không phát triển bình thường.
+ Quả non bị rệp tấn công, còi cọc, méo mó, rụng sớm hoặc bề mặt quả bị bám lớp sáp trắng, giảm giá trị thẩm mỹ.
+ Khi mật độ rệp cao, cây suy yếu nghiêm trọng, giảm khả năng ra hoa và đậu quả.
.png)
TÁC HẠI:
- Giảm năng suất: Lá rụng, quả non rụng làm cây suy yếu, gây thiệt hại 30-60% sản lượng, nặng hơn có thể mất trắng nếu nhiễm sớm.
- Ảnh hưởng chất lượng thương phẩm: Quả nhỏ, méo mó, bị bám sáp trắng, không đạt tiêu chuẩn bán hoặc xuất khẩu.
- Lây lan nhanh: Rệp di chuyển qua gió, kiến (kiến cộng sinh với rệp để lấy mật), hoặc dụng cụ làm vườn, dễ lan sang các cây khỏe mạnh.
BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ:
- Vệ sinh vườn cây: Loại bỏ những cành, lá bị nhiễm bệnh để tránh lây lan sang các bộ phận khác của cây.
- Rửa cây bằng nước xà phòng: Dùng nước pha xà phòng nhẹ (khoảng 1-2 thìa xà phòng rửa chén vào 1 lít nước) để xịt lên các bộ phận của cây bị nhiễm. Các rệp sáp sẽ bị tẩy rửa và giảm khả năng phát triển. Nếu mật độ nặng nên sử dụng thuốc để phòng trừ
- Tỉa bỏ cành già, cành sâu bệnh, cành khuất trong tán. Giúp ánh sáng và gió vào bên trong → giảm nơi trú ẩn của rệp.
- Bón phân cân đối và hợp lí không bón thừa hoặc thiếu, không bón thừa đạm
- Thu gom lá, quả, cành bị rệp và tiêu hủy (đốt hoặc chôn sâu) để giảm nguồn lây nhiễm.
- Diệt kiến bằng bẫy hoặc thuốc (như thuốc diệt kiến dạng hạt), vì kiến bảo vệ rệp để lấy mật, làm tăng khả năng lây lan
- Tưới nước cân đối va hợp lí
- Sử dụng thiên địch: Thả bọ rùa hoặc ong ký sinh để kiểm soát quần thể rệp sáp tự nhiên.
- Khi mật độ rệp cao (trên 10-15 con/lá hoặc quả), sử dụng thuốc trừ sâu như Imidacloprid, Thiamethoxam, Acetamiprid, hoặc Buprofezin.
- Phun kỹ mặt dưới lá, cành và quả vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh phun khi cây ra hoa để không ảnh hưởng đến thụ phấn.
*** Khuyến khích nhà vườn thực hiện theo nguyên tắc 4 đúng: Đúng thuốc - Đúng liều - Đúng lúc - Đúng cách khi sử dụng thuốc.
*** Khuyến khích bà con trang bị dụng cụ bảo hộ và đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi phun xịt thuốc.
Kính chúc quý ông bà cô chú anh chị nhà vườn sẽ có vụ mùa năng suất cao và bội thu!
► Cảm ơn bà con đã quan tâm và theo dõi bài viết. Hy vọng bài viết này sẽ đem lại cho bà con những kiến thức bổ ích trong quá trình canh tác nông nghiệp. Nếu muốn tham khảo thêm nhiều thông tin hữu ích khác, xin kính mời quý bà con truy cập vào trang web Thiên Hà WTO của chúng tôi mỗi ngày nhé !
Nguồn : Thiên Hà WTO Tổng Hợp.
