Cây có múi là loại cây ăn trái mang lại giá trị kinh tế cao, có diện tích trồng rất lớn ở nước ta.Thời điểm hiện tại đã bước vào mùa mưa, kèm theo việc nắng mưa xen kẻ như hiện nay là điều kiện thuận lợi để sâu vẽ bùa xuất hiện và gây hại nặng. Khi bước vào mùa mưa, cây có múi sẽ cho ra những đợt đọt non để chuẩn bị cho trái, thời điểm này có nhiều dịch hại tấn công đọt non, trong đó một trong các đối tượng đáng chú ý là sâu vẽ bùa. Sâu vẽ bùa là đối tượng gây hại chủ yếu và nguy hiểm cho các vùng trồng cây có múi
ĐẶC ĐIỂM :
- Sâu vẽ bùa gây hại quanh năm đặc biệt là giai đoạn chồi non, lá non.
+Trứng: có dạng hình bầu dục, nhỏ, kích thước 0,2-0,3 mm. Lúc đầu trong suốt sắp nở có màu trắng vàng.
+Sâu non: đẫy sức dài 4 mm, mình dẹp, không chân, đốt cuối bụng có hình ống dài.
+Nhộng: dài khoảng 2-3 mm, màu nâu vàng, cạnh bên mỗi đốt thân có 1 u lồi, trên có 1 sợi lông.
+Trưởng thành: sâu vẽ bùa là một loại ngài nhỏ, cơ thể dài 2-3 mm, sải cánh rộng 4-5 mm. Toàn thân có màu vàng nhạt phớt ánh bạc. Cánh sau rất hẹp so với cánh trước, cả hai cánh đều có rìa lông dài.
- Sâu vẽ bùa hoạt động mạnh vào chiều tối. Trứng thường được đẻ ở mặt dưới lá, gần gân chính. Một trưởng thành sâu vẽ bùa thường đẻ được 70-80 quả trứng, thời gian đẻ trứng từ 2-10 ngày.Một sâu trưởng thành thường đẻ được 70-80 quả trứng, thời gian đẻ trứng từ 2-10 ngày.
- Sâu non mới nở thường đục chui qua lớp biểu bì của lá để ăn phần nhu mô của lá tạo thành đường hầm ngoằn ngòeo dưới lớp biểu bì, phía sau là đường phân thải ra của sâu như sợi chỉ, lớp biểu bì có thể bị bong ra hoặc trông giống như nhầy ốc sên. Đường đục của sâu vẽ bùa dài và lớn dần theo sức lớn của sâu.Khi đẫy sức, sâu non đục ra mép lá, hóa nhộng tại mép lá gần gân lá, chỗ lá bị quăn bằng cách dùng tơ gấp lại che tổ kén.
CÁCH GÂY HẠI:
- Sâu vẽ bùa gây hại quanh năm, tuy nhiên tập trung gây hại mạnh vào thời điểm tháng 7,8,9 và cây ra đọt non nhiều, nguồn thức ăn dồi dào. Điều kiện thuận lợi để sâu gây hại thường là nhiệt độ từ 23 - 29 độ C, độ ẩm từ 85 - 90%.
- Sâu vẽ bùa thường gây hại trên các chồi và lá non. Ngay khi lá non vừa ra, ấu trùng sâu mới nở đục chui qua lớp biểu bì của lá để ăn phần mô mềm trong lá, ăn đến đâu biểu bì lá phồng đến đấy, tạo thành đường hầm ngoằn ngèo.
- Vết đục của sâu vẽ bùa còn là đường xâm nhập của vi khuẩn gây bệnh loét rất phổ biến trên lá cây có múi.
TÁC HẠI:
- Sâu tấn công ngay khi lá non mới xòe ra. Một lá có 1-2 sâu phá hại. Lá bị sâu vẽ bùa gây hại thường bị co rúm lại, uốn cong và biến dạng, nhất là lá non, làm diện tích quang hợp và giảm khả năng sinh trưởng của các chồi non.
- Ảnh hưởng mạnh khi cây mới trồng và trên cành đang có hoa, trái…Sâu ăn và thải phân ngay phía sau, phân tạo thành một đường liên tục giống sợi chỉ nằm chính giữa và kéo dài. Lớp biểu bì bị bong ra hoặc trông giống như nhầy ốc sên, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát sinh gây ra bệnh đốm lá mắt cua.
- Những lá bị sâu vẽ bùa gây hại bị co lại, biến dạng, quăn queo, ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng và phát triển của chồi non và quá trình quang hợp của lá ảnh hưởng đến sự phát triển và năng suất của cây trồng.
- Ở giai đoạn cây con, nếu bị gây hại thường xuyên cây sẽ còi cọc, kém phát triển và có tán nhỏ hơn bình thường.
- Cây đang trong giai đoạn cho trái, nếu bị sâu gây hại trái sẽ sần sùi, làm giảm giá trị thương phẩm, trường hợp nặng, trái có thể bị rụng.
BIỆN PHÁP PHÒNG TRỊ :
- Bà con nên thăm vườn và kiểm tra vườn thường xuyên
- Thu dọn lá rụng trong vườn đốt bỏ cũng hạn chế nguồn sâu.
- Trường hợp bị hại nặng thì có thể cắt bỏ các chồi lá bị sâu đem tập trung một chỗ để tiêu diệt
- Kiến vàng là thiên địch của sâu vẽ bùa , bà con nên nuôi kiến vàng trong vườn
- Sau thu hoạch, cắt tỉa cành cho thông thoáng và bón phân, tưới nước thúc cây ra đọt tập trung.
- Hạn chế tưới, phun nước trực tiếp lên tán lá cây, sẽ làm ẩm đọ tăng cao tạo điều kiện cho sâu phát triển.
- Tưới nước, bón phân đầy đủ, không bón dư đạm, bón nhiều phân hữu cơ chất lượng để bộ lá được dày, xanh bóng khiến sâu non khó xâm nhập vào lá, hạn chế gây hại.
=> Ngoài ra bà con có thể sử dụng : thuốc SÂU A SINH HỌC ( HAIHAMEC 3.6EC ) pha cho 800 lít nước để phun vào lần 1. Cách từ 7 - 10 ngày tiến hành phun lần 2, bà con sử dụng thuốc SÂU E SINH HỌC ( OMAN 2EC ) pha với 800 lít nước. Nên phun vào lúc đọt non mới nhú để phòng và trị sâu vẽ bùa hiệu quả.
*** Khuyến khích nhà vườn thực hiện theo nguyên tắc 4 đúng: Đúng thuốc - Đúng liều - Đúng lúc - Đúng cách khi sử dụng thuốc.
*** Khuyến khích bà con trang bị dụng cụ bảo hộ và đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi phun xịt thuốc.
Kính chúc quý ông bà cô chú anh chị nhà vườn sẽ có vụ mùa năng suất cao và bội thu!
► Cảm ơn các bạn đã quan tâm và theo dõi bài viết này. Nếu muốn tham khảo thêm nhiều thông tin hữu ích khác, xin mời các bạn truy cập vào trang web Thiên Hà WTO của chúng tôi mỗi ngày nhé !
Nguồn : Thiên Hà WTO Tổng Hợp.